[tintuc]
1. Rối loạn thần kinh thực vật là gì?
Là tình trạng hệ thần kinh tự chủ (thực vật) – hệ điều khiển hoạt động không theo ý muốn như nhịp tim, tiêu hóa, huyết áp, tiết mồ hôi... – bị mất cân bằng.
2. Triệu chứng thường gặp:
- Tim đập nhanh, hồi hộp, khó thở
- Chóng mặt, hoa mắt, run tay chân
- Rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, táo bón, chướng bụng
- Mất ngủ, lo âu, dễ xúc động
- Ra mồ hôi nhiều, lạnh tay chân
- Cảm giác sợ hãi không rõ nguyên nhân
3. Nguyên nhân:
- Stress kéo dài, lo âu, căng thẳng thần kinh
- Thiếu ngủ, làm việc ban đêm, rối loạn nhịp sinh học
- Rối loạn nội tiết, thiếu dưỡng chất, bệnh mãn tính
- Sang chấn tâm lý, suy nhược thần kinh
4. BẤM HUYỆT CHỮA RỐI LOẠN THẦN KINH THỰC VẬT
+ Công thức huyệt:
Huyệt và tác dụng
- Ấn đường (giữa 2 đầu lông mày): An thần, giải lo âu.
- Nội quan (PC6): Ổn định tim mạch, chống hồi hộp.
- Thần môn (HT7): Dưỡng tâm, dễ ngủ, giảm run.
- Tam âm giao (SP6): Điều hòa khí huyết, dưỡng thần.
- Túc tam lý (ST36): Tăng sức đề kháng, điều chỉnh tiêu hóa.
- Can du (BL18), Tâm du (BL15): Bình can, dưỡng tâm (điều hòa cảm xúc).
+ Cách bấm huyệt tại nhà:
- Ấn đường
Vị trí: giữa 2 đầu lông mày
Cách bấm: dùng ngón trỏ hoặc giữa, day tròn nhẹ 2 phút mỗi sáng và tối.
- Nội quan (PC6)
Vị trí: mặt trong cổ tay, cách lằn chỉ cổ tay 2 thốn.
Cách bấm: dùng ngón cái bấm vuông góc 1–2 phút mỗi bên, giảm hồi hộp, tim đập nhanh.
- Thần môn (HT7)
Vị trí: chỗ lõm phía ngoài gân trụ trên cổ tay (gần ngón út).
Cách bấm: day nhẹ 1–2 phút mỗi bên giúp dễ ngủ.
- Tam âm giao (SP6)
Vị trí: cách mắt cá trong 3 thốn, sau xương chày.
Cách bấm: ấn nhẹ đến vừa, 2 phút mỗi bên trước khi ngủ.
- Túc tam lý (ST36)
Vị trí: 4 ngón tay dưới xương bánh chè, lệch ra ngoài 1 ngón.
Cách bấm: dùng ngón cái day tròn hoặc ấn mạnh 2–3 phút mỗi bên, ngày 1–2 lần.
- Can du, Tâm du
Vị trí: 2 bên cột sống, ở khoảng D5 (Tâm du) và D9 (Can du)
Cách bấm: dùng nắm tay hoặc ngón tay cái ấn giữ 1–2 phút mỗi điểm, xoa bóp vùng lưng ấm lên
![]() |
Huyệt Can du |
![]() |
Huyệt Tâm du |
5. Bài thuốc điều trị Rối Loạn Thần Kinh Thực Vật
Cơ chế điều trị theo Đông y:
Rối loạn thần kinh thực vật trong Đông y tương ứng với các chứng Tâm tỳ hư, Can uất khí trệ, Thận âm hư.
Bài thuốc này thiên về dưỡng Tâm, an Thần, điều hòa khí huyết, làm ổn định thần trí, hỗ trợ thần kinh tự chủ.
Phối hợp các vị kiện tỳ, bổ huyết để điều trị gốc rễ tình trạng mệt mỏi kéo dài, ngủ kém, lo lắng, và rối loạn tiêu hóa.
Bài Thuốc: Dưỡng Tâm An Thần Thang
- Công dụng:
Bổ khí huyết, dưỡng tâm, an thần, điều hòa hệ thần kinh tự chủ, giảm triệu chứng mệt mỏi, hồi hộp, mất ngủ, lo âu, tim đập nhanh, chóng mặt – thường gặp ở người rối loạn thần kinh thực vật.
- Thành phần bài thuốc:
- Toan táo nhân 12g: Dưỡng tâm, an thần, giúp ngủ sâu, giảm lo âu.
- Viễn chí 6g: Khai khiếu, giảm hồi hộp, tăng cường trí nhớ, định thần.
- Phục thần 12g: Bổ tâm khí, định thần, giảm mệt mỏi và tim đập nhanh.
- Long nhãn nhục 12g: Bổ tâm tỳ, dưỡng huyết, an thần, trị suy nhược.
- Đương quy 10g: Bổ huyết, điều huyết, tăng cường tuần hoàn.
- Bạch truật 10g: Kiện tỳ, hỗ trợ hấp thu thuốc, giảm tiêu chảy nếu có.
- Cam thảo 6g: Điều hòa các vị thuốc, an thần nhẹ.
- Cách dùng:
Sắc với 800ml nước, đun còn khoảng 250ml, chia 2 lần/ngày, uống sau ăn.
Dùng liên tục 10–15 ngày/đợt.
- Cách gia giảm bài thuốc:
- Nếu có các biểu hiện can khí uất như tức ngực, khó thở, dễ cáu giận: thêm Xuyên khung 8g, Hương phụ 8g vào bài thuốc trên.
- Nếu kèm biểu hiện thận âm hư (nóng trong, khô miệng, mất ngủ, di tinh): thêm Thục địa 12g, Sơn thù 10g, Hoài sơn 10g.
+ Ngoài ra các bạn có thể áp dụng thêm:
- Ngâm chân nước ấm + gừng hoặc ngải cứu buổi tối 20 phút
- Tập hít thở chậm sâu, yoga nhẹ, hoặc đi bộ 20–30 phút mỗi ngày
- Uống trà tâm sen, lạc tiên, cúc hoa giúp an thần
[/tintuc]